Kiến nghị TAND tỉnh khắc phục, phòng ngừa vi phạm trong việc giải quyết án DS, HNGĐ
Qua công tác kiểm sát việc thụ lý, giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình của Tòa án nhân dân (TAND) hai cấp tỉnh Thanh Hóa năm 2024, Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) hai cấp đã phát hiện một số vi phạm dẫn đến bản án sơ thẩm bị hủy, sửa có lỗi của cấp sơ thẩm. VKSND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành kiến nghị đến Chánh án TAND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu có biện pháp phòng ngừa vi phạm của TAND hai cấp tỉnh Thanh Hóa.
Page Content
Trong năm 2024 có 10 vụ án DS, HNGĐ bị cấp phúc thẩm hủy để giải quyết lại do thu thập tài liệu chứng cứ không đầy đủ, trong đó có 02 vụ do Viện kiểm sát kháng nghị.
Điển hình: Vụ án “Yêu cầu chia di sản thừa kế” giữa nguyên đơn bà Lê Thị N và bị đơn anh Lê Văn V, chị Phạm Thị Ng, chị Lê Thị Th. VKSND huyện TS kháng nghị.
Bản án sơ thẩm số 28/2023/DS-ST ngày 29/9/2023 của TAND huyện TS bị Bản án phúc thẩm số 40/2024/DS-PT ngày 01/4/2024 của TAND tỉnh Thanh Hóa hủy và giao hồ sơ về cho cấp sơ thẩm xét xử lại.
Vi phạm của Tòa án cấp sơ thẩm: Bà N yêu cầu chia di sản thừa kế là 1/2 thửa đất số số 79a, tờ bản đồ số 05 tại sổ đăng ký ruộng đất xã XT, huyện TS lập năm 1993 nay là thửa số 287 tờ bản đồ số 15 và thửa số 269 tờ bản đồ số 15 HSĐC xã XT lập năm 2011 có địa chỉ tại thôn 3 xã XT, huyện TS. Tuy nhiên, tại bản trích đo hiện trạng (BL167) đo đạc tại buổi thẩm định tại chỗ do Tòa án cấp sơ thẩm tiến hành lập ngày 28/6/2023 (bản án sơ thẩm đã sử dụng sơ đồ hiện trạng của bản trích đo này để chia và giao đất cho các đương sự) lại thể hiện địa chỉ thửa đất là thôn 7, xã HT, huyện TS là không đúng với địa chỉ thửa đất mà nguyên đơn đang yêu cầu giải quyết.
Trong năm 2024, có 05 vụ án dân sự bị cấp phúc thẩm sửa do áp dụng điều luật không chính xác, trong đó có 04 vụ do Viện kiểm sát kháng nghị.
Điển hình: Vụ án “Yêu cầu thực hiện nghĩa vụ thanh toán” giữa nguyên đơn ông Lưu Doãn D và bị đơn ông Nguyễn Đức Đ. VKSND huyện YĐ kháng nghị.
Bản án phúc thẩm số 32/2024/DS-PT ngày 05/3/2024 của TAND tỉnh Thanh Hóa chấp nhận kháng nghị, sửa Bản án sơ thẩm số 14/2023/DS-ST ngày 28/9/2023 của TAND huyện YĐ.
Vi phạm của Tòa án cấp sơ thẩm: Bản án sơ thẩm xác định quan hệ pháp luật của vụ án là tranh chấp kiện đòi tài sản nhưng lại căn cứ vào các Điều 463, Điều 466 BLDS 2015 về Hợp đồng vay tài sản và Nghĩa vụ trả nợ của bên vay để buộc bị đơn phải thanh toán tiền gốc mua hàng chưa thanh toán. Đồng thời, áp dụng khoản 1 Điều 5 Nghị quyết 01/2019/NQ-HĐTP ngày 11/01/2019 của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao (về xác định lãi, lãi suất đối với hợp đồng vay tài sản không có lãi) để buộc bị đơn chịu lãi suất trên số tiền hàng còn nợ là áp dụng điều luật không chính xác.
Trong vụ án này cần căn cứ Điều 440 BLDS 2015 để buộc ông Nguyễn Đức Đ và bà Nguyễn Thị M phải thanh toán cho ông Lưu Doãn D số tiền hàng chưa thanh toán là 2.487.283.000đ và căn cứ Điều 357, Khoản 2 Điều 468 BLDS 2015 để xác định lãi mới đúng quy định của pháp luật.
Ngày 24/10/2024, TAND tỉnh Thanh Hóa đã có công văn số 9305/TATH-DS tiếp thu kiến nghị của VKSND tỉnh Thanh Hóa. TAND tỉnh Thanh Hóa đánh giá cao sự phối hợp của VKSND tỉnh để ngày càng nâng cao chất lượng giải quyết án DS, HNGĐ./.
Tuấn Nguyễn (tổng hợp)