Nội dung vụ án thể hiện:

        Ngày 06/12/2022, TAND huyện NC thụ lý vụ án số 01/2022/TLST-HC về việc “Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính không tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” theo đơn khởi kiện của ông Lê Văn N và bà Hoàng Thị Th ở tại Tiểu khu Lê Xá 1, thị trấn NC, huyện NC đề nghị giải quyết:

        - Xác định việc bà Nh yêu cầu UBND xã M dừng việc làm thủ tục cấp GCNQSD đất cho ông N, bà Th là không có căn cứ;

        - Hủy Văn bản số 23/TB-UBND ngày 17/8/2022 của UBND xã M;

        - Buộc UBND xã M tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp GCNQSD đất của ông N bà Th để làm cơ sở cho việc đề nghị UBND huyện NC cấp GCNQSD đất cho hộ gia đình ông N và bà Th.

        Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 01/2023/HC-ST ngày 18/9/2023 TAND huyện NC quyết định:

        1. Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Lê Văn N và bà Hoàng Thị Th về quyết định hành chính, hành vi hành chính của UBND xã M về việc không tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp GCNQSD đất và buộc UBND xã M tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp GCNQSD đất của ông Lê Văn N và bà Hoàng Thị Th đối với phần diện tích đất 1.184,0m² đất và tài sản gắn liền với đất thuộc thửa đất tại thôn Tiền Châu, xã M, huyện NC để làm cơ sở cho việc đề nghị UBND huyện NC cấp GCNQSD đất cho ông Lê Văn N và bà Hoàng Thị Th.

        2. Ngoài ra bản án còn tuyên các đương sự có trách nhiệm phải chịu án phí dân sự sơ thẩm và chi phí thẩm định theo quy định của pháp luật.

        Bản án đã có vi phạm về giải quyết nội dung vụ án như sau:

        - Xác định không chính xác tư cách của người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan tham gia tố tụng cụ thể: Ngày 23/3/2021, ông Hà Hữu Ng, bà Hà Thị H với ông Lê Văn N, bà Hoàng Thị Th ký Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất. Việc ký kết hợp đồng giữa các bên là hoàn toàn tự nguyện, không bị lừa dối và không bị ép buộc; được Văn phòng công chứng thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định của BLDS và Luật Đất đai.

        Sau khi hoàn thành thủ tục hợp đồng, ông Lê Văn N và bà Hoàng Thị Th liên hệ nộp giấy tờ để UBND xã M, huyện NC hoàn thiện thủ tục trình UBND huyện NC cấp Giấy CNQSDĐ, nhưng UBND xã M không tiếp nhận hồ sơ chủa anh Lê Văn N; ngày 17/8/2022, UBND xã M ban hành Thông báo số 23/TB-UBND trả lời về việc liên quan đến chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất tại xã M, huyện NC, trong đó có nội dung: quá trình lập hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại thửa đất số 400, tờ bản đồ số 12, bản đồ địa chính xã M đo vẽ năm 2000, giữa ông Hà Hữu Ng và bà Hà Thị H với các bên có liên quan có nhiều tình tiết phức tạp và nhiều cá nhân tham gia. UBND xã M cũng nhận được đơn của bà Nguyễn Thị K (mẹ đẻ của ông Nguyễn Văn C) và đơn của bà Nguyễn Thị Nh về tranh chấp đất đai tại thửa đất nêu trên.

        - Xét về nguồn gốc thửa đất: Theo GCNQSD đất số Y 069165 ngày 13/6/2005 của UBND huyện NC cấp cho hộ ông Nguyễn Văn D (bố đẻ của anh Nguyễn Văn C), ông Nguyễn Văn D chết ngày 16/6/2006 không để lại di chúc. Ngày 20/4/2020 những người trong hàng thừa kế thứ nhất của ông Nguyễn Văn D gồm: ông Nguyễn Văn D (bố đẻ), bà Hà Thị Đ (mẹ đẻ), bà Nguyễn Thị K (vợ) và các con ông D là bà Nguyễn Thị T, ông Nguyễn Đức A, bà Nguyễn Thị Nh, ông Nguyễn Văn C đã thỏa thuận ký văn bản phân chia di sản thừa kế nội dung: đồng ý tặng cho kỷ phần thừa kế mà mỗi người được hưởng trong khối di sản thừa kế do ông Nguyễn Văn D để lại tại thửa đất số 400, tờ bản đồ số 12 bản đồ địa chính xã M và tài sản gắn liền với đất nêu trên cho bà Nguyễn Thị K.

        + Ngày 20/4/2020 bà Nguyễn Thị K đã tặng cho toàn bộ quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất cho con trai là Nguyễn Văn C theo Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất. Trong Hợp đồng tặng cho không có nội dung nào liên quan đến điều kiện nhận tặng cho của ông Nguyễn Văn C.

        + Ngày 06/5/2020, ông Nguyễn Văn C được UBND huyện NC cấp GGCNQSD đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

        + Ngày 26/8/2020, ông Nguyễn Văn C ủy quyền cho ông Trần Văn Đ theo Hợp đồng ủy quyền số 5149 . Ngày 11/12/2020, ông Trần Văn Đ ủy quyền cho ông Nguyễn Văn M theo Hợp đồng ủy quyền số 8956 đều do Văn phòng công chứng Nguyễn Văn L, tỉnh BD xác lập.

        + Ngày 17/12/2020, ông Nguyễn Văn M chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất cho ông Hà Hữu Ng theo Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất.

        + Ngày 17/3/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa cấp GCNQSD đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mang tên ông Hà Hữu Ng và bà Hà Thị H.

        Như vậy, quá trình chuyển quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất tại thửa đất số 400, tờ bản đồ số 12 đều được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục của pháp luật.

        Bà Nguyễn Thị K và bà Nguyễn Thị Nh cho rằng việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Nguyễn Văn C, ông Nguyễn Văn M và ông Trần Văn Đ là không minh bạch, nên không đồng ý UBND xã M tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp làm thủ tục cấp GCNQSD đất của ông Lê Văn N và bà Hoàng Thị Th.

        Tại phiên tòa phúc thẩm, bà K cho rằng, việc bà tặng cho ông C quyền sử dụng đất và tài sản trên đất là ngôi nhà 57m², còn những tài sản khác gồm bếp, giếng, cây cối thì bà không tặng cho, nên bà vẫn có quyền. Tuy nhiên, tại Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất do Văn phòng công chứng xác lập ngày 20/4/2020 đã thể hiện bà tặng cho toàn bộ quyền sử dụng đất và tài sản trên đất. Như vậy, bà Nguyễn Thị K và bà Nguyễn Thị Nh không còn quyền lợi, nghĩa vụ gì liên quan đến thửa đất số 400, tờ bản đồ số 12 .

        TAND huyện NC thụ lý giải quyết vụ án hành chính theo thủ tục sơ thẩm và xác định bà Nguyễn Thị K và bà Nguyễn Thị Nh tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là không chính xác, không đúng theo quy định tại Khoản 10 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính năm 2015. Do đó, bà Nguyễn Thị K không có quyền kháng cáo theo quy định tại Điểm a khoản 4 Điều 207 Luật TTHC năm 2015. Với những vi phạm của Tòa án cấp sơ thẩm nêu trên, Tòa án cấp phúc thẩm đã căn cứ Điều 229 Luật TTHC 2015 Tòa án cấp phúc thẩm quyết định: Đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án hành chính vụ án thụ lý số 03/2023/TLPT-HC ngày 25/10/2023 về việc “Khởi kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính”.

        VKSND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Thông báo rút kinh nghiệm yêu cầu các đơn vị nghiên cứu, rút kinh nghiệm chung, kịp thời phát hiện các dạng vi phạm tương tự để nâng cao chất lượng công tác kiểm sát giải quyết các vụ án hành chính./.