Một số quy định trong luật Tư pháp người chưa thành niên cần áp dụng trước ngày 01 tháng 01 năm 2026, để đảm bảo tính pháp lý đối với người chưa thành niên. Luật quy định về xử lý chuyển hướng, hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội; thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên là người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố, người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị buộc tội, bị hại, người làm chứng; thi hành án phạt tù, tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên; nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân, gia đình trong hoạt động tư pháp người chưa thành niên. Đặc biệt về hình phạt tù có thời hạn, luật quy định nhiều điểm mới có lợi cho người phạm tội vị thành niên.

Điển hình: vụ án Lê Văn Q và đồng phạm phạm tội “Gây rối trật tự công cộng” tại thị trấn Triệu Sơn (nay là xã Triệu Sơn), tỉnh Thanh Hóa. Đây là vụ án có bị cáo đều độ tuổi trẻ, trên dưới 18 tuổi tuy nhiên đều được bố mẹ mua xe mô tô làm tài sản riêng để điều khiển đi lại. Các bị cáo sử dụng mô tô lạng lách đánh võng và dùng hung khí là vỏ chai bia và dao gây rối trật tự công cộng 02 ngày liên tiếp. Theo cáo trạng, ngày 14/3/2025, trong vụ án có 03 đối tượng chưa thành niên độ tuổi 16 đến 18 tuổi, bị cáo Đỗ Văn Ch tham gia gây rối công cộng 02 ngày, thực hành tích cực thuộc loại nghiêm trọng, hành vi của bị cáo bị xác định phạm vào tội “Gây rối trật tự công cộng” theo điểm b khoản 2 Điều 318 BLHS - khung hình phạt cao nhất 7 năm tù, Lê Đình D và Lê Hải Đ tham gia gây rối công cộng 01 ngày thuộc loại ít nghiêm trọng, hành vi của các bị cáo bị xác định phạm vào tội “Gây rối trật tự công cộng” theo khoản 1 Điều 318 BLHS - khung hình phạt cao nhất 02 năm tù.

Tại phiên tòa ngày 12/5/2025, Kiểm sát viên đã thực hiện tốt chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử, đặc biệt trong lập luận về việc áp dụng quy định pháp luật có lợi cho người phạm tội, vừa bảo đảm nguyên tắc nhân đạo, vừa giữ vững quan điểm xử lý nghiêm minh. Hội đồng xét xử đã quyết định: giữ nguyên căn cứ định tội tại điểm b khoản 2 Điều 318 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), đồng thời áp dụng Điều 119, Điều 124, khoản 2 Điều 179 Luật tư pháp người chưa thành niên giảm nhẹ hình phạt đối với các bị cáo người dưới 18 tuổi về phần hình phạt, tuyên án phù hợp với tính chất, mức độ hành vi của các bị cáo quy định. Lê Văn Q 39 tháng tù, Trần Nguyên T 32 tháng tù; Nguyễn Văn C 28 tháng tù; Nguyễn Tuấn A, Đỗ Đức D và Ngô Văn D đều 27 tháng tù, Đỗ Văn C 14 tháng tù; Lê Đình D và Lê Hải Đ 12 tháng tù cho hưởng án treo.

Như vậy, với việc vận dụng tốt các quy định pháp luật nêu trên tại Viện kiểm sát nhân dân khu vực 3 - Thanh Hóa cho thấy đã đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần hiệu quả trong chứng minh tội phạm./.